در این پست، لولهگذاری و سیمکشی پریز برق را به شما آموزش خواهیم داد. نصب پریز برق احتمالاً به نظر شما کار آسانی است. ولی عدم رعایت اصول و نکات مهم مشکلات زیادی در پی خواهد داشت.
پریز برق هنگام خارج کردن دوشاخه، از قوطی کلید جدا می شود؟ پریز برق به تعداد کافی در محل مورد نیاز شما، کار گذاشته نشده است؟ پریز در ارتفاع نامناسب نصب شده است؟ پریز برق به چاه ارت متصل نشده است؟ پریزها در پشت رادیاتورها بلا استفاده ماندهاند؟ پریز برق پشت سینک ظرفشویی که خطر برقگرفتگی وجود دارد نصب شده است؟ اینها همه مشکلاتی هستند که ممکن است نصب و سیمکشی غیر اصولی پریز برق به همراه داشته باشد. این آموزش بر طبق مقررات ملی ساختمان تهیه و تدوین شده است.
فهرست مطالب
پریز برق چیست؟
پریز برق نقطه اتصال تجهزیات و لوازم برقی با برق شهر می باشد. پریز برقها در شکل و شمایل متفاوتی تولید می شوند. این طراحیها در کشورهای مختلف، متفاوت هستند ولی ساختار و کاربرد یکسانی داشته و نقطه اتصال برق شهری به تجهزیات برقی هستند.
لوله گذاری پریز برق
اولین و مهمترین مرحله از سیمکشی برق یک ساختمان، لولهگذاری می باشد. این مرحله زیربنایی بوده و اگر کار درست انجام نشود امکان اصلاح وجود نداشته یا با هزینه مضاعف و تخریب همراه خواهد بود. در این مرحله، محل دقیق کلیدها و پریزها مشخص میشود. پس باید دقت کنیم که ارتفاع جاگذاری قوطی کلید از کف، سقف و چهارچوب دربها و همچنین فاصله با محل قرارگیری تجهزیات و دستگاههای برقی بطور دقیق محاسبه و در نظر گرفته شود.
ارتفاع استاندارد نصب قوطی پریز برق در لولهگذاری
هنگام لولهگذاری و نصب قوطی کلید، بایستی به ارتفاع از کف و محل قرارگیری آن دقت کنید. کاربری محل نصب (آشپزخانه، سرویس و اتاق خواب و …) در تعیین ارتفاع از کف قوطی پریز برق دخیل است. در تصاویر زیر ارتفاع از کف پریز برق در آشپزخانه و اتاق خواب یا پذیرایی آورده شده است. این اندازهها استاندارد و طبق مقررات ملی برق ساختمان در ایران می باشد.
مقررات نصب قوطی پریز برق در آشپزخانه
الزامات و پیشنهادات برای ارتفاع پریز برق در آشپزخانه:
– در آشپزخانه پریز برق الزاماً بایستی از کف تمام شده حداقل 60 سانتیمتر ارتفاع داشته باشد.
– ارتفاع مناسب برای پریز برق کارگذاشته شده برای لباسشویی، ظرفشویی، اجاق گاز و دستگاه آب تصفیهکن حدوداً 60 سانتیمتر میباشد.
– ارتفاع مناسب قوطی پریز برق برای توستر، مایکروفر و یخچال، 110 سانتیمتر است.
– پریز برق در نظر گرفته شده برای نصب دوشاخه هود نیز بهتر است از کف تمام شده، 180 سانتیمتر ارتفاع داشته باشد.
– قوطی پریز برق مختص پکیج نیز بهتر است در ارتفاع 120 سانتیمتری نصب شود.
فاصله قوطی پریز برق از هم و نسبت به لوله گاز و فاضلاب در آشپزخانه و اتاقها
برای تعیین تعداد پریز برق، فاصله پریزهای برق نسبت به هم و فاصله پریزها از پنچرهها و … در آشپزخانه محدودیتی وجود ندارد. میتوان به تعداد مورد نیاز قوطی پریز برق در آشپزخانه کارگذاشت.
– ارتفاع قوطی پریز در اتاقها و پذیرایی حداقل 30 سانتیمتر میباشد و اغلب این ارتفاع 40 سانتیمتر در نظر گرفته میشود.
– حداقل فاصله پریزهای برق در صورتی که شیر گاز بالاتر از آنها یا در کنار آنها نصب شده باشد، 10سانتیمتر و اگر شیر گاز به اجبار زیر آنها نصب شود، حداقل ۵۰ سانتیمتر است.
– استفاده از پریز در حمام توصیه نمیشود.
– در صورت استفاده پریز در سرویس بهداشتی بهتر است ارتفاع جعبه پریز از کف تمام شده 110 سانتیمتر باشد و پریز از لبهی روشویی حداقل 60 سانتیمتر فاصله داشته باشد.
– بهتر است ارتفاع پریز در پارکینگ 120 سانتیمتر باشد.
نکات قابل توجه در لوله گذاری پریز
1) بهترین زمان انجام لولهگذاری برای یک ساختمان بعد از نصب لولههای آب و فاضلاب و سایر تأسیسات مکانیکی میباشد.
2) درلولهگذاری استفاده از لولهی مشترک برای پریزها، لامپها و کلیدها مجاز نیست و برای هر کدام باید جداگانه لولهگذاری انجام شود.
3) بهتر است در محیطهای نمناک و مرطوب لولهگذاری پریزها از کف انجام نشود.
4) حداکثر فاصله پریزها از هم در طول و عرض اتاق ها و پذیرایی 3 متر و از چهارچوب و پنجرهایی که از کف شروع میشود حداکثر 1/5 متر است.
5) جنس لوله مورد استفاده در لولهگذاری میتواند متناسب با شرایط محیط متفاوت باشد برای مطالعه بیشتر در مورد جنس لوله به ” انواع لوله برق “ مراجعه کنید.
6) در لولهگذاری برای پریز پکیج فاصلهی حداقل 30 سانتیمتر با شیر آب پکیج در نظر گرفته و همچنین پریز زیر شیر آب قرار نگیرد.
7) معمولاً سعی کنید در محل نصب تلویزیون از دو عدد یا بیشتر از پریز استفاده کنید تا در آینده مجبور به استفاده از سه راهی برق نباشید.
سیم کشی پریز برق
نکته: طبق مقررات ملی ساختمان سطح مقطع سیم مورد استفاده برای مدار پریز نبایستی از 2/5میلیمتر مربع کمتر باشد.
سیمکشی پریز برق با توجه به ارتدار و بدونارت بودن پریز با دو روش قابل انجام است که به شرح زیر است :
مراحل سیمکشی پریز برق بدون ارت:
ابتدا سیم فازی که از جعبه فیوز ( فیوز مختص پریز 16A) خارج شده از درون لولهگذاری که انجام شده رد میکنیم و وارد قوطی پریز میکنیم.
بر روی پریزهای بدون ارت دو عدد پیچ وجود دارد. طبق مقررات ملی ساختمان باید سیم فاز به پیچ سمت راست پریز متصل شود. بعد از بستن سیمهای ورودی (فاز و نول) پریز، درپوش نهایی پریز را میگذاریم.
مراحل سیمکشی پریز برق دارای ارت:
در سیم کشی پریز برق دارای هادی حفاظتی (ارتدار) ما به سه رشته سیم فاز، نول و ارت نیاز داریم. وجود سیم ارت از لحاظ ایمنی بیشتر در سیمکشی برق ساختمان بسیار مهم است.
پریزهای برق دارای هادی حفاظتی (ارتدار) دارای سه عدد پیچ برای اتصال سیم فاز، سیم نول و سیم ارت هستند. دو عدد از پیچها در قسمت پایینی پریز قرار گرفتهاند که برای وصل شدن سیم فاز و نول تعبیه شدهاند. پیچ دیگر در قسمت بدنه پریز قرار گرفته و به صورت تکی است. سیم ارت پریز باید به این پیچ بسته شود.
برای درک بهتر نحوه سیم کشی پریز برق به نقشه سیم کشی زیر زیر دقت کنید:
نکاتی که هنگام سیمکشی پریز بایستی رعایت شود
1) رنگ سیم مورد استفاده برای سیم فاز در پریزهای برق (قرمز- زرد – سیاه)، رنگ سیم نول (آبی کم رنگ) و ارت هم (زرد و سبز راه راه) است.
2) سایز فیوز مینیاتوری مناسب برای سطح مقطع سیم 2/5 میلیمتر مربع و 16 آمپر میباشد.
3) در سیمکشی پریزها بهتر است برای وصل کردن سر سیمها به پریز مستقیماً به پیچهای پریز وصل نشود و از سرسیم استفاده شود. زیرا ممکن است که یکی از رشتههای سیم از زیر پیچ رها شده باعث ایجاد مشکل شود.
4) استفاده از نوار چسب برق برای عایقبندی اتصال سر دو سیم ممنوع است. تمامی این اتصالات برای ایمنی بیشتر باید با استفاده از ترمینال پیچی یا ترمینال فشاری انجام گردد.
5) احتمالا برای شما پیش آمده که هنگام کشیدن دوشاخه از پریز برق، پریز از قوطی کلید خارج شده باشد. به همین دلیل بهتر است از قوطی کلیدهای پیچخور استفاده شود. در این صورت امکان بستن پریز با پیچ به قوطی کلید وجود خواهد داشت.
توجه: بهتر است در سیمکشی پریز برق حداقل از دو خط مدار کلید مینیاتوری برای پریزهای برق در آشپزخانه استفاده گردد.
نتیجهگیری در مورد پریز برق
بهتر است در تمامی مراحل لوله گذاری، سیم کشی و نصب پریزهای برق در ساختمان خود حضور داشته باشید تا به نسبت مصارف وسایل برقی خود در مورد ارتفاع و و فواصل از تاسیسات و همچنین تعداد پریزهای مورد نیاز نظارت داشته باشید تا احتمالا در آینده به مشکل برنخورید. امیدواریم این پست برای شما مفید بوده باشد. از نگاه مهربانتان سپاسگذاریم.
پست های آموزشی مرتبط:
رنگ سیم فاز و نول
عناوین اصلی: آشنایی با رنگ بندی استاندارد سیم برق در ایران
نوع آموزش: متن آموزشی
نویسنده: مهدی جنت دوست
مدت زمان مطالعه: 7 دقیقه
سیمکشی کلید کراکس
عناوین اصلی: آموزش لوله گذاری و سیمکشی و عملکرد کلید کراکس
نوع آموزش: متن آموزشی
نویسنده: پروانه عباسپور
مدت زمان مطالعه: 11 دقیقه
سیمکشی کلید دوپل
عناوین اصلی: آموزش سیم کشی و نصب کلید دوپل برق
نوع آموزش: متن آموزشی
نویسنده: مهدی جنت دوست
مدت زمان مطالعه: 9 دقیقه
سیمکشی کلید تک پل
عناوین اصلی: آموزش سیمکشی و عیب یابی کلید تکپل برق
نوع آموزش: متن آموزشی
نویسنده: پروانه عباسپور
مدت زمان مطالعه: 12 دقیقه
سیمکشی کلید تبدیل
عناوین اصلی: آموزش سیمکشی و نحوه عملکرد مدار داخلی کلید تبدیل
نوع آموزش: متن آموزشی
نویسنده: پروانه عباسپور
مدت زمان مطالعه: 11 دقیقه
خیلی عالی بود ممنون و سپاسگزارم